Neelie Kroes – Wikipedia, wolna encyklopedia

Neelie Kroes

Data i miejsce urodzenia	19 lipca 1941 Rotterdam
Komisarz UE ds. agendy cyfrowej
Okres	od 10 lutego 2010 do 31 października 2014
Przynależność polityczna	ALDE
Komisarz UE ds. konkurencji
Okres	od 22 listopada 2004 do 9 lutego 2010
Przynależność polityczna	ELDR
Poprzednik	Mario Monti
Następca	Joaquín Almunia
Minister transportu, robót publicznych i gospodarki wodnej Holandii
Okres	od 4 listopada 1982 do 7 listopada 1989
Przynależność polityczna	VVD
Poprzednik	Henk Zeevalking
Następca	Hanja Maij-Weggen
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Neelie Kroes (ur. 19 lipca 1941 w Rotterdamie^[1]) – holenderska ekonomistka, menedżer i polityk, działaczka Partii Ludowej na rzecz Wolności i Demokracji (VVD), parlamentarzystka i minister, w latach 2004–2014 członkini Komisji Europejskiej, od 2010 do 2014 jej wiceprzewodnicząca.

Ukończyła studia ekonomiczne na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie^[2]. Od 1965 do 1971 była pracownikiem naukowo-dydaktycznym tej uczelni (w ramach Nederlandse Economische Hogeschool)^[1].

Na początku lat 70. zaangażowała się w działalność polityczną w ramach Partii Ludowej na rzecz Wolności i Demokracji. W latach 1970–1972, 1973–1974 i w 1977 była radną Rotterdamu. W latach 1971–1977, 1981–1982 i w 1986 sprawowała mandat posłanki do Tweede Kamer, niższej izby Stanów Generalnych. Od grudnia 1977 do września 1981 była sekretarzem stanu w ministerstwie transportu, robót publicznych i gospodarki wodnej, natomiast od listopada 1982 do listopada 1989 sprawowała urząd ministra w tym resorcie^[1]. Pod koniec lat 80. zrezygnowała z aktywności politycznej. Od 1991 do 2000 zajmowała stanowisko prezydenta uniwersytetu Nijenrode^[1]. Ponadto obejmowała różne stanowiska we władzach przedsiębiorstw (w tym Lucent Technologies, Volvo, P&O Nedlloyd)^[2].

W listopadzie 2004 została komisarzem UE ds. konkurencji^[1]. Jako komisarz odpowiadała za zatwierdzanie m.in. fuzji. W przypadku konfliktu interesów, w sprawach dotyczących przedsiębiorstw, z którymi wcześniej była związana, jej kompetencje przejął irlandzki komisarz Charlie McCreevy^[3]. W 2009 w drugiej komisji, którą kierował José Manuel Barroso, objęła funkcję wiceprzewodniczącej oraz komisarza ds. agendy cyfrowej^[4]. Na tym stanowisku działalność rozpoczęła po zatwierdzeniu składu komisji przez Parlament Europejski w lutym 2010 i urzędowała do końca kadencji w 2014^[1].

W 2015 została specjalną przedstawicielką ds. promocji holenderskich przedsiębiorstw typu startup poza granicami kraju. Powróciła też do sektora prywatnego jako doradca banku Merrill Lynch. W 2016 powołana w skład rady dyrektorów kompanii Salesforce^[1]. Również w 2016 Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych upubliczniło dokumenty wskazujące, że w latach 2000–2009 zajmowała dyrektorskie stanowisko w zarejestrowanej na Bahamach spółce Mint Holdings^[5][6]. Naruszało to zakaz angażowania się unijnych komisarzy w inną działalność zawodową, a informacja o tej funkcji nie znalazła się w jej oświadczeniach majątkowych^[5][6][7]. Prawnik byłej komisarz określił to jako jej przeoczenie^[5].

W 2022 upubliczniono tzw. akta Ubera, wśród nich dokumenty wskazujące, że Neelie Kroes prowadziła rozmowy o dołączeniu do rady doradczej Ubera jeszcze przed odejściem ze stanowiska komisarza w 2014^[8][9] (do gremium tego dołączyła w 2016^[8][10]). W marcu 2015, podczas przeszukania biur Ubera w Amsterdamie przez policję, miała telefonicznie przekonywać członków rządu do odwołania funkcjonariuszy^[8][9]. W następnym miesiącu miała nakłaniać premiera Marka Ruttego do spotkania z ówczesnym prezesem Ubera^[10][11]. Neelie Kroes prowadziła tę działalność lobbingową przed upływem półtora roku od odejścia z KE, nie posiadając wymaganej do tego zgody Niezależnego Komitetu ds. Etyki (który odrzucił jej prośbę w tym zakresie)^[8][10][11].

Odznaczona Orderem Lwa Niderlandzkiego III klasy (1981) oraz Orderem Oranje-Nassau II klasy (1989) i I klasy (2015)^[12].

Zamężna z Wouterem Janem Smitem i następnie z Bramem Peperem (oba małżeństwa zakończyły się rozwodami)^[13].