French
DeutschRatusz we Lwowie – Wikipedia, wolna encyklopedia
.jpg) Ratusz we Lwowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Ukończenie budowy | 1827–1835 |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |
Położenie na mapie Lwowa  | |
 49°50′30,62″N 24°01′53,52″E/49,841839 24,031533 | |
Ratusz we Lwowie (ukr. Львівська ратуша) – ratusz w Śródmieściu Lwowa, na Rynku, wzniesiony w latach 1827–1835 w stylu klasycystycznym według projektu Józefa Markla i Franciszka Treschera[1].
Pierwotny ratusz wybudowano przed 1381 rokiem w stylu gotyckim. W 1489 roku królewicz Jan I Olbracht położył kamień węgielny pod budowę murowanego gmachu ratusza, który wzniesiono w latach 1491–1504 jednocześnie z wieżą. W 1615 Marcin Kampian przebudował ratusz w stylu renesansowym, wznosząc nową, ośmioboczną wieżę o wysokości 58 m.
14 lipca 1826 roku wieża runęła, niszcząc znaczną część obiektu i grzebiąc pod swoimi gruzami 8 osób. Zachowany opis dowodzi, że współwinnymi tragedii byli najwybitniejsi fachowcy wchodzący w skład specjalnej komisji, która rano, w dniu upadku wieży, przeprowadziła jej oględziny techniczne. Wszyscy orzekli, a nawet sporządzili opinię na piśmie, że wprawdzie wieża jest w złym stanie, ale nic jej nie grozi w najbliższym czasie i nie trzeba podejmować nadzwyczajnych środków ostrożności oprócz zamurowania pęknięć[2].
W latach 1827–1835 postawiono nowy ratusz według projektów Józefa Markla i Franciszka Treschera. 2 listopada 1848 roku, w wyniku bombardowania Lwowa przez Austriaków, ratusz spłonął. Odbudowa trwała rok, nieznacznie zmieniając pierwotny projekt – usunięto z wieży kopułę. Przed I wojną światową planowano przebudować obiekt w stylu polskiego renesansu, jednak planów tych nie zrealizowano.
25 września 1921 roku, w miejscu dwugłowego austriackiego orła zdjętego 3 maja 1919, na szczycie wieży ratusza odsłonięto polskiego Orła Białego. Projektantem był docent lwowskiej Politechniki Eugeniusz Czerwiński. Godło państwowe wykonali we lwowskiej pracowni artystyczno-ślusarskiej i budowlanej Franciszka Będkowskiego, sam właściciel z werkmistrzem Józefem Drezowskim[3].
-
Dawny ratusz lwowski przed 1826 -
Makieta starego ratusza autorstwa Janusza Witwickiego w Muzeum Historycznym Lwowa -
Niezrealizowany projekt rekonstrukcji ratusza z 1907 autorstwa Franciszka Mączyńskiego i Tadeusza Stryjeńskiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Historia, kultura. W: Elżbieta i Andrzej Lisowscy: Kieszonkowy przewodnik: Lwów od środka. Warszawa: Read Me, 2007, s. 21. ISBN 978-83-7243-467-8.
- ↑ Jacek Tokarski: Lwów i okolice. Bielsko-Biała: Pascal, 2005.
- ↑ Biały Orzeł na Ratuszu lwowskim Nowości Illustrowane 1921 nr 42 s.4, 9-10 (zdjęcia) [1]
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Archiwalne widoki ratusza w bibliotece Polona