Shahed 131 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Shahed 131
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Iran

Producent

HESA

Typ

Bezzałogowy statek powietrzny

Załoga

0

Historia
Lata produkcji

od 2019

Dane techniczne
Napęd

1 x silnik Wankla Serat-1

Moc

39 KM

Wymiary
Rozpiętość

2,2 m

Długość

2,6 m

Masa
Startowa

125 kg

Osiągi
Prędkość przelotowa

185 km/h

Zasięg

900 km

Dane operacyjne
Użytkownicy
 Iran,  Rosja
Rzuty
Rzuty samolotu

Shahed 131irański uderzeniowy bezzałogowy statek powietrzny o charakterze amunicji krążącej produkowany przez koncern HESA. Używany także przez Rosję pod nazwą Gierań-1.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Historia rozwoju systemu oficjalnie nie została przez Iran ujawniona. Bezzałogowce odpowiadające konstrukcją Shahedowi 131 zostały po raz pierwszy zademonstrowane w maju 2014 roku na wystawie prezentującej uzbrojenie Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej[1]. Według opracowań, prawdopodobnie korzenie Shaheda sięgają skonstruowanego w latach 80. XX wieku w Republice Południowej Afryki przez Kentron bezzałogowca ARD-10 Lark, który nie został przyjęty na uzbrojenie, lecz jego dokumentacja techniczna w 2004 lub 2005 roku została z nieznanego źródła sprzedana Irańskiej Organizacji Przemysłu Lotniczego, która przekazała ją irańskiemu centrum badawczemu Shahed Aviation Industries Research Center (SAIRC)[1].

Shahed 131 wszedł na służbę w Iranie prawdopodobnie w 2019 r.[2] Prawdopodobnie był konstrukcją poprzedzającą podobny konstrukcyjnie większy dron Shahed 136[3]. Jesienią 2022 r. drony zostały dostarczone armii rosyjskiej, która użyła ich podczas agresji na Ukrainę. Maszynom nadano rosyjskie oznaczenie Gieran′-1 (pol. geranium)[4]. Używano ich przynajmniej od października 2022 roku, ale w stosunkowo małej liczbie, mniejszej niż Shahed 136 (Gieran′-2)[5]. Zimą przede wszystkim były używane do ataków na infrastrukturę energetyczną Ukrainy[5].

Opis konstrukcji

[edytuj | edytuj kod]

Shahed 131 jest konstrukcyjnie bardzo zbliżony do większego drona Shahed 136. Duża część komponentów (zarówno mechanicznych, jak i elektronicznych) wykorzystanych do jego budowy jest z nim unifikowana[6]. Dron napędzany jest przez silnik Wankla Serat-1, o pojemności 208 cm³ i mocy 39 KM. Silnik ten jest kopią chińskiego silnika MDR-208, produkowanego przez Beijing Micropilot UAV Control System Ltd[7][8]. Zaletą w porównaniu z Shahedem 136 jest znacznie cichszy silnik[9]. Shahed 131 jest statkiem powietrznym zbudowanym w układzie delta, jego długość wynosi 2,6 m, a rozpiętość skrzydeł 2,2 m. Na końcach skrzydeł znajdują się nieruchome stateczniki – wizualnie od Shaheda 136 odróżniają go stateczniki wystające tylko ponad skrzydła, a nie ponad i w dół[3]. Dron posiada bardzo prymitywny system naprowadzania, oparty na cywilnym systemie GPS/GLONASS. Shahed 131 może być wyposażony w głowicę bojową, o maksymalnej masie 15 kg[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Nicpoń 2023 ↓, s. 30.
  2. Меньшая версия, но так же убийственна: что известно о дронах-камикадзе Shahed-131. Vikna. [dostęp 2023-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-23)]. (ros.).
  3. a b Nicpoń 2023 ↓, s. 24.
  4. Nicpoń 2023 ↓, s. 22-23.
  5. a b Maciejewski 2023 ↓, s. 39.
  6. ODIN - OE Data Integration Network [online], odin.tradoc.army.mil [dostęp 2023-06-07].
  7. [New pictures...] [online], Twitter [dostęp 2023-06-07] (ang.).
  8. Mark Pyruz, Takeaways from Iranian National Aerospace Exhibition 2014 [online] [dostęp 2023-06-07] (ang.).
  9. Nicpoń 2023 ↓, s. 26.
  10. Nowe irańskie drony w Ukrainie. Są nimi mniejsze Shahed-131 [online], WP Tech, 25 października 2022 [dostęp 2023-06-07] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Adam Maciejewski. Shahed-136 i jego międzynarodowa kariera. „Wojsko i Technika”. Nr 1/2023. IX (88), styczeń 2023. Warszawa. ISSN 2450-1301. 
  • Krzysztof Nicpoń. Bezzałogowce Shahed/Gieran′ - aspekty techniczne. „Wojsko i Technika”. Nr 2/2023. IX (89), luty 2023. Warszawa. ISSN 2450-1301.