Wieża Gocławska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wieża Gocławska

nr rej. A-865 z 20.05.1994[1]
Wieża Gocławska w Szczecinie
Państwo	Polska
Miejscowość	Szczecin
Typ budynku	wieża widokowa
Rozpoczęcie budowy	1914
Ukończenie budowy	1921
Położenie na mapie Polski Wieża Gocławska
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Wieża Gocławska
Położenie na mapie Szczecina Wieża Gocławska
53°28′30,44″N 14°36′15,18″E/53,475122 14,604217
Multimedia w Wikimedia Commons

Wieża Gocławska w Szczecinie (dawniej Wieża Bismarcka) – wieża Bismarcka z tarasem widokowym znajdująca się na Zielonym Wzgórzu na szczecińskim osiedlu Gocław. Była najdroższą z wybudowanych wież Bismarcka.

Do wzgórza, na którym znajduje się wieża, można dotrzeć tramwajem linii numer 6 (pętla Gocław leży u jego stóp). Kierować się należy do ulicy Narciarskiej i dalej turystycznym szlakiem pieszym oznakowanym kolorem żółtym.

Budowę wieży zainicjowano w 1899 roku, jednak problemy z lokalizacją budowli opóźniły rozpoczęcie budowy (brano pod uwagę Wyspę Grodzką). W 1910 roku Związek Budowy Pomnika Bismarcka Prowincji Pomorze pod przewodnictwem gubernatora von Eisenharta rozpisał konkurs na projekt wieży. Do realizacji wybrano projekt autorstwa Wilhelma Kreisa wzorowany na mauzoleum Teodoryka w Rawennie i grobowcu Cecylii Metelli. Kamień węgielny położono w ramach obchodów setnej rocznicy bitwy pod Lipskiem w 1913 roku. 10 sierpnia 1921 roku odbyło się uroczyste otwarcie wieży^{[potrzebny przypis][2]}.

Od 1844 roku na przeciwległym krańcu Zielonego Wzgórza znajdowała się dwudziestometrowa drewniana wieża widokowa. Zwieńczoną stożkowatym dachem i posiadającą dwa tarasy budowlę rozebrano w 1908 roku, w związku z planowaną budową Wieży Bismarcka^[3].

26 czerwca 1986 w wieży odbyła się pierwsza w Polsce czarna msza^[4].

W 2001 roku podpisano umowę dzierżawy. Dzierżawcami stali się Irena i Adam Załuscy^[5] (Spółka KPW Bismark Kałuski^[6]). Mieli oni odnowić wieżę i stworzyć w tym miejscu centrum turystyczne, ale żadnych prac nie rozpoczęto. W związku z tym w 2008 roku miasto Szczecin wytoczyło proces o odebranie obiektu. 20 stycznia 2010 roku zapadła prawomocna decyzja sądu na mocy której wieża pozostała w dotychczasowych rękach^[6].

Z początkiem 2020 roku pojawił się nowy dzierżawca Wojciech Kłodziński – Rentumi Tower Sp. z o.o. W 2021-2022 r. wykonane zostały zalecenia Konserwatora Miasta m.in. demontaż 30-metrowego masztu antenowego, scalenie konstrukcji pseudoportyku nad wejściem do wieży, wzmocnienie pęknięć uzupełnienie brakujących elementów wokół wejścia poprzez flekowanie z oryginalnego surowca. Odbudowanie balustrady tarasu gór ego. Odbudowa z oryginalnych kamieni dachu. ^{[potrzebny przypis]}.

W latach 2021–2023 r. odbyły się festyny, koncerty, setna rocznica budowy wieży^[7], wernisaż obrazów wykonanych przez sztuczną inteligencję, wydarzenia artystyczne wraz z Akademią Sztuki w Szczecinie i Teatrem Polskim.

Planowana jest rewitalizacja wieży Gocławskiej oraz terenu okalającego zabytek wraz z Zielonym Wzgórzem. W 2021 i 2022 roku wygrane zostały trzy projekty Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego - SBO "Kurs Na Północ", które dotyczą pozyskania budżetu na realizację zagospodarowania terenu przez Miasto Szczecin^{[potrzebny przypis]}.

W 2025–2026 planowane jest stworzenie kawiarni na górnym tarasie widokowym oraz organizacja kolejnych wydarzeń kulturalnych^{[potrzebny przypis]}.

• wysokość: 26 metrów
• wykonanie: beton licowany z zewnątrz wapieniem muszlowym
• koszt: 200 000 marek
• średnica podstawy: 27 metrów
• poziom górnego tarasu względem fundamentów: 14,5 metra
• zdemontowany maszt: stal, 30 metrów wysokości, 41 cm średnicy, 11–21 mm grubości

Dostępny jest spacer 3D po wieży Gocławskiej za pomocą nowej technologii VR^[8].

• Portal poświęcony wieżom Bismarcka. bismarcktuerme.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-09)].