French
Deutsch1647 – Wikipedia, wolna encyklopedia
Rządzący państwami w 1647
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 2 maja-27 maja – w Warszawie obradował sejm nadzwyczajny[1].
- Ukazał się pierwszy drukowany przewodnik po Krakowie.
- Ukazał się pierwszy podręcznik muzyczny w języku polskim Tabulatura muzyki abo Zaprawa muzykalna według której każdy, gdy tylko a b c znać będzie, może się bardzo prędko nauczyć śpiewać i na wszelakich instrumentach, to jest: na skrzypcach, klawikordzie i inszej muzyce z not grać. Jego autorem jest J.A. Gorczyn, pierwszy polski dziennikarz, wydawca „Merkuriusza Polskiego”.
- Wyrugowanie Samuela Łaszcza przez Jeremiego Wiśniowieckiego.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 14 marca:
- po śmierci swego ojca Fryderyka Henryka stadhouderem Republiki Zjednoczonych Prowincji został Wilhelm II Orański.
- wojna trzydziestoletnia: w Ulm zawarto rozejm pomiędzy Francją i Szwecją a Bawarią, co wykluczyło ją z konfliktu.
- 11 maja – do Nowego Amsterdamu (obecnie Nowy Jork) przybył Peter Stuyvesant, nowo mianowany dyrektor generalny Nowej Holandii, który zastąpił odwołanego za brutalne rządy Willema Kiefta.
- 13 maja – trzęsienie ziemi zniszczyło Santiago w Chile, zabijając 12 tys. osób.
- Sierpień – w bitwie pod Dungans Hill wojska konfederatów irlandzkich zostały pokonane przez armię Parlamentu Anglii.
- Przewrót w Paryżu, do którego pretekstem była opera. Bardzo drogie wystawienie opery Orfeo L. Rossiego (2 III), skomponowanej na zamówienie kardynała Mazarina, opłacono ze specjalnego podatku nałożonego na ludność. Sprowokowało to opozycję do ataku na pro-włoskie stronnictwo Mazarina i wywołało przewrót, w wyniku którego dwór oraz włoscy muzycy musieli ratować się ucieczką (tzw. fronda).
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 7 stycznia – Wilhelm Ludwik, książę Wirtembergii (zm. 1677)
- 20 stycznia - Hieronim Augustyn Lubomirski, polski magnat, hetman wielki koronny, hetman polny koronny, wojewoda krakowski, podskarbi wielki koronny, marszałek nadworny koronny (zm. 1706)
- 1 marca – Jan de Brito, portugalski jezuita, misjonarz w Indiach, męczennik, święty katolicki (zm. 1693)
- 1 kwietnia – John Wilmot, 2. hrabia Rochester, angielski arystokrata, awanturnik i poeta (zm. 1680)
- 2 kwietnia – Maria Sibylla Merian, niemiecka przyrodniczka, pionierka entomologii (zm. 1717)
- 20 czerwca – Jan Jerzy III Wettyn, książę elektor Saksonii (zm. 1691)
- 2 lipca – Daniel Finch, angielski polityk (zm. 1730)
- 8 lipca - Frances Teresa Stewart, angielska arystokratka (zm. 1702)
- 22 lipca – Małgorzata Maria Alacoque, francuska wizytka, mistyczka, święta katolicka (zm. 1690)
- 22 sierpnia – Denis Papin, francuski uczony i wynalazca (zm. 1712)
- 1 września – Anna Zofia Oldenburg – córka króla Danii Fryderyka III, żona elektora Saksonii Jana Jerzego III (zm. 1717)
- 16 września - Benoîte Rencurel, francuska tercjarka dominikańska, mistyczka, Służebnica Boża (zm. 1718)
- 18 listopada – Pierre Bayle, francuski filozof, historyk (zm. 1706)
- 7 grudnia – Giovanni Ceva, włoski matematyk, jezuita (zm. 1734)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 17 lutego – Johann Heermann, śląski poeta i pisarz, pastor ewangelicki, krzewiciel reformacji na Śląsku i w Wielkopolsce (ur. 1585)
- 14 marca – Fryderyk Henryk Orański, książę Oranii-Nassau (ur. 1584)
- 21 maja – Pieter Corneliszoon Hooft, holenderski poeta, dramaturg i historyk (ur. 1581)
- 9 sierpnia – Zygmunt Kazimierz Waza, syn Władysława IV Wazy (ur. 1640)
- 27 sierpnia – Pietro Novelli, włoski malarz okresu baroku (ur. 1603)
- 8 października – Christian Longomontanus, duński astronom, astrolog (ur. 1562)
- 17 października – Piotr Casani, włoski pijar, błogosławiony katolicki (ur. 1572)
- 25 października – Evangelista Torricelli, włoski fizyk i matematyk (ur. 1608)
- 30 listopada – Bonaventura Cavalieri, włoski matematyk i astronom (ur. 1598)
- data dzienna nieznana:
- Jan Stanisław Jabłonowski (marszałek sejmu), miecznik wielki koronny (ur. 1600)
- Grigore Ureche, kronikarz mołdawski i zarządca Dolnej Mołdawii (ur. 1590)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 28 lutego
- Ostatki: 5 marca
- Popielec: 6 marca
- Niedziela Palmowa: 14 kwietnia
- Wielki Czwartek: 18 kwietnia
- Wielki Piątek: 19 kwietnia
- Wielka Sobota: 20 kwietnia
- Wielkanoc: 21 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 22 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 30 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 9 czerwca
- Boże Ciało: 20 czerwca
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493 - 1793, Kraków 1948, s. 152.
