French
Deutsch1816 – Wikipedia, wolna encyklopedia
Rządzący państwami w 1816
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia – Józef Matecki został prezydentem Krakowa.
- 6 stycznia – Karol Fryderyk Woyda został prezydentem Warszawy.
- 16 lutego – powstanie w Kielcach, z inicjatywy Stanisława Staszica pierwszej polskiej wyższej uczelni technicznej - Szkoły Akademiczno-Górniczej.
- 11 kwietnia – Feliks Grodzicki został prezydentem Krakowa.
- 24 lipca – założono Instytut Diaków w Przemyślu.
- 23 września – powstaje Instytut Agronomiczny przekształcony później w Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego.
- 15 października – utworzono żandarmerię w ramach armii Królestwa Kongresowego.
- 19 listopada:
- utworzenie Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego przez cesarza Rosji i króla Polski Aleksandra I.
- z terenu południowej Polski widoczne było całkowite Zaćmienie Słońca.
- Przepisanie dóbr łańcuckich po śmierci Izabeli Czartoryskiej wnukom.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- Nastąpił Rok bez lata – seria anomalii klimatycznych, prawdopodobnie spowodowanych przez wybuch wulkanu Tambora
- 9 stycznia – w kopalni w angielskim Hebburn przeprowadzono pierwsze testy bezpiecznej lampy górniczej (lampa Davy’ego).
- 20 lutego – prawykonanie opery Cyrulik sewilski Gioacchina Rossiniego w Teatro Argentina w Rzymie.
- 8 marca – przyszli papieże Leon XII i Pius VIII zostali kardynałami.
- 6 maja:
- w Królestwie Prus wprowadzono tzw. pruski system miar.
- w Nowym Jorku założono Amerykańskie Towarzystwo Biblijne.
- 1 czerwca – został założony Austriacki Bank Narodowy.
- 27 czerwca – amerykańskie okręty wojenne ostrzelały Algier.
- 9 lipca – Argentyna uzyskała niepodległość.
- 14 sierpnia – Wielka Brytania anektowała archipelag Tristan da Cunha na południowym Atlantyku.
- 27 sierpnia – Royal Navy dokonała bombardowania bazy piratów w Algierze, niszcząc całą ich flotę i zabijając około 6 tysięcy osób w porcie i mieście.
- 30 października – Wilhelm I został królem Wirtembergii.
- 11 grudnia – USA: Indiana jako 19 stan dołączyła do Unii.
- 12 grudnia – powstało Królestwo Obojga Sycylii.
- Katastrofa francuskiego statku „La Mèduse”
- René Laënnec wynalazł stetoskop.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 28 stycznia – Paula Elżbieta Cerioli, współzałożycielka Instytutu Zakonnego Sióstr Świętej Rodziny, święta katolicka (zm. 1865)
- 7 lutego – Józef Bohdan Dziekoński, polski powieściopisarz i grafik (zm. 1855)
- 11 lutego – Ernst Litfaß, niemiecki wydawca i drukarz, wynalazca słupa ogłoszeniowego (zm. 1874)
- 12 lutego – Józef Stolarczyk, polski ksiądz, pierwszy proboszcz Zakopanego, taternik (zm. 1893)
- 12 marca - Julia Molińska-Woykowska, polska poetka, pisarka, publicystka, autorka podręczników (zm. 1851)
- 11 kwietnia – Theodore Eisfeld, niemiecki dyrygent, skrzypek i kompozytor (zm. 1882)
- 21 kwietnia – Charlotte Brontë, angielska pisarka (zm. 1855)
- 28 czerwca – Paulina Górska z Krasińskich, polska księżna, działaczka społeczna i charytatywna, prezeska Stowarzyszenia Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo (zm. 1893)
- 14 lipca – Arthur de Gobineau, francuski dyplomata; uchodzi za twórcę doktryny rasizmu (zm. 1882)
- 21 lipca – Paul Reuter, pochodzący z Niemiec brytyjski dziennikarz i założyciel Agencji Informacyjnej Reuters (zm. 1899)
- 12 sierpnia – Ion Ghica, rumuński rewolucjonista, polityk i dyplomata, dwukrotny premier Rumunii (zm. 1897)
- 24 sierpnia - Henry Mellus, amerykański polityk, burmistrz Los Angeles (zm. 1860)
- 7 września – Ferdinand von Hebra, austriacki lekarz pochodzenia czeskiego, dermatolog (zm. 1880)
- 26 września – Paul Gervais, francuski zoolog i paleontolog (zm. 1879)
- 4 października – Eugène Pottier, francuski rewolucjonista socjalistyczny, poeta, autor Międzynarodówki (zm. 1887)
- 19 października – Carlo Tenca, włoski publicysta, dziennikarz, pisarz i polityk, związany z Mediolanem (zm. 1883)
- 16 listopada – Andrei Mureșanu, rumuński poeta, publicysta, tłumacz i działacz narodowy (zm. 1863)
- 25 listopada – Victor Adolphe Malte-Brun, francuski geograf i kartograf (zm. 1889)
- 29 listopada - Aniela Aszpergerowa, polska aktorka (zm. 1902)
- 2 grudnia – Marta Le Bouteiller, francuska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1883)
- 13 grudnia:
- Clement Claiborne Clay, amerykański polityk, senator ze stanu Alabama (zm. 1882)
- Werner von Siemens, niemiecki wynalazca i konstruktor w dziedzinie elektrotechniki (zm. 1892)
- data dzienna nieznana:
- Agnieszka Kim Hyo-ju, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 1 lutego – András Cházár, węgierski prawnik i społecznik (ur. 1745)
- 7 lutego – Jan z Triory, włoski franciszkanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1760)
- 22 lutego – Teofila Strzeżysława z Jabłonowskich Sapieżyna, polska szlachcianka, działaczka konfederacji barskiej, pamiętnikarka i bibliofilka (ur. 1742)
- 8 kwietnia – Julia Billiart, francuska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr od Naszej Pani z Namur, święta katolicka (ur. 1751)
- 26 maja – Adrian Zingg, szwajcarski malarz, rysownik, grafik i miedziorytnik (ur. 1734)
- 5 czerwca – Giovanni Paisiello, włoski kompozytor (ur. 1740)
- 7 lipca – Richard Brinsley Sheridan, irlandzki poeta, dramatopisarz i polityk (ur. 1751)
- 20 lipca – Gawriił Dierżawin (ros. Гавриил Романович Державин), rosyjski poeta (ur. 1743)
- 31 grudnia – David Stringman, amerykański muzyk, pracował przy wyrobie instrumentów (ur. 1766)
Zdarzenia astronomiczne
[edytuj | edytuj kod]- 19 listopada – całkowite zaćmienie Słońca, widoczne w Polsce[1].
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 22 lutego
- Ostatki: 27 lutego
- Popielec: 28 lutego
- Niedziela Palmowa: 7 kwietnia
- Wielki Czwartek: 11 kwietnia
- Wielki Piątek: 12 kwietnia
- Wielka Sobota: 13 kwietnia
- Wielkanoc: 14 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 15 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 23 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 2 czerwca
- Boże Ciało: 13 czerwca.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Przemysław Mieszko Rudź. Zanim cień Księżyca przetnie Amerykę. „Urania – Postępy Astronomii”. 4 (790), s. 10-25, lipiec-sierpień 2017. Polskie Towarzystwo Astronomiczne, Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009. (pol.).
