Lockheed F-94 Starfire – Wikipedia, wolna encyklopedia

Lockheed F-94 Starfire
Ilustracja
Lockheed F-94C Starfire
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

Lockheed Corporation

Typ

myśliwiec

Konstrukcja

metalowa

Załoga

2

Historia
Data oblotu

16 kwietnia 1949

Lata produkcji

1949–1954

Wycofanie ze służby

lipiec 1959

Liczba egz.

855

Dane techniczne
Napęd

1 x Silnik turboodrzutowy Pratt & Whitney J48-P-5

Ciąg

28,2 kN
38,9 kN z dopalaczem

Wymiary
Rozpiętość

12,9 m

Długość

13,6 m

Wysokość

4,55 m

Powierzchnia nośna

21,63 m²

Masa
Własna

5764 kg

Startowa

10 970 kg

Zapas paliwa

1385 l

Osiągi
Prędkość maks.

1030 km/h

Prędkość przelotowa

793 km/h (10973 m.)

Prędkość wznoszenia

54,86 m/s

Pułap

15 670 m

Zasięg

2050 km

Promień działania

1300 km

Dane operacyjne
Uzbrojenie
24/48 niekierowanych rakiet Mk 4/Mk 40 Folding-Fin Aerial Rocket
Liczba miejsc
2
Użytkownicy
 Stany Zjednoczone
Rzuty
Rzuty samolotu
Prototyp YF-94
F-94B

Lockheed F-94 Starfire – pierwszy amerykański odrzutowy myśliwiec przechwytujący zaprojektowany do użycia w każdych warunkach atmosferycznych ("all-weather interceptor"), a więc także w nocy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Samolot został zaprojektowany w 1948 w celu zastąpienia szybko starzejących się w obliczu rozwoju technologii silników odrzutowych starszych, tłokowych samolotów myśliwskich Northrop P-61 Black Widow i North American P-82 Twin Mustang, podstawowym zadaniem nowego myśliwca miało być zmniejszenie zagrożenia jakie przedstawiały radzieckie bombowce Tu-4. F-94 bazował na wcześniejszym TF-80C (T-33 Shooting Star) – dwumiejscowej wersji treningowej F-80 Shooting Star z dodanym uzbrojeniem, radarem i systemem kierowania ogniem.

System kierowania ogniem, Hughes E-1, składał się z radaru AN/APG-33 oraz celownika Sperry A-1C. kadłub TF-80C został przedłużony aby zmieścił się w nim radar i dodatkowe urządzenia elektroniczne, modyfikacja istniejącego już samolotu była na tyle prosta, że kontrakt na nowy myśliwiec podpisano na początku 1949, a pierwszy lot F-94 odbył się już w 16 kwietnia tego roku.

Dodatkowa masa ekwipunku elektronicznego i uzbrojenia wymusiła użycie silnika o większej mocy, Allison J33 został zastąpiony Allison J33-A-33 z dopalaczem (F-94 był pierwszym amerykańskim produkcyjnym samolotem z dopalaczem), użycie większego silnika i zajęcie część kadłuba przez elektronikę zmniejszyło z kolei pojemność wewnętrznych zbiorników z paliwem co pociągnęło za sobą konieczność instalacji dodatkowych zbiorników na końcówkach skrzydeł.

Pierwszym modelem produkcyjnym był F-94A uzbrojony w cztery karabiny maszynowe Browning M2 12,7 mm zamontowane w kadłubie. Samolot mógł także przenosić podczepione pod skrzydłami dwie bomby 1000-funtowe (450 kg). Wyprodukowano 109 samolotów w tej wersji. Wersja F-94B weszła do służby w styczniu 1951, została wyposażona w bardziej niezawodną elektronikę i silnik, a także w nowy wówczas system ILS, zbudowano 356 samolotów w tej wersji.

Następny model, pierwszy oficjalnie noszący nazwę "Starfire", F-94C, różnił się od swoich poprzedników na tyle, że początkowo otrzymał on nawet oznaczenie F-97 ale ostatecznie zdecydowano traktować ten samolot jako tylko wersję rozwojową F-94. Początkowo Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych nie były w ogóle zainteresowane tym samolotem i jego rozwój był finansowany prywatnie przez Lockheeda. Aby poprawić osiągi samolotu użyto w nim nowego, znacznie cieńszego skrzydła, silnik J33 został zastąpiony znacznie potężniejszym Rolls-Royce Tay, a system kontroli ognia został zastąpiony nowym Hughes E-5 z radarem AN/APG-40 umieszczonym w znacznie powiększonym nosie samolotu. Zrezygnowano także z działek które zostały zastąpione rakietami FFAR o kalibrze 2,75 cala (70 mm) umieszczonymi w nosie samolotu wokół radaru,

Proponowano także budowę wersji myśliwsko-bombowejF-94D i zbudowano jeden prototyp tego samolotu, ale nie wszedł on do produkcji. Samolot ten został użyty do testów działka M61 Vulcan, w które w późniejszym czasie było uzbrojonych wiele amerykańskich samolotów.

Służba

[edytuj | edytuj kod]
F-94C z rakietami FFAR

Pierwsza seria myśliwców została wysłana do Korei, gdzie wzięły udział w wojnie koreańskiej zestrzeliwując łącznie cztery myśliwce nieprzyjaciela. W samoloty te został także wyposażony 59 Myśliwski Dywizjon Przechwytujący stacjonujący w Goose Bay. Jedna eskadra dywizjonu służyła w bazie w Thule jako dodatkowa linia obrony systemu DEW-Line (Distant Early warning – system wczesnego ostrzegania) znajdującego się na Grenlandii.

F-94B służyło w USAF do 1954 po czym zostały przeniesione do jednostek powietrznych Gwardii Narodowej (Air National Guard). W służbie ANG niektóre samoloty zostały wyposażone w dodatkowe 4 karabiny maszynowe – po dwa pod każdym skrzydłem.

Pierwsze F-94C zostały dostarczone do dywizjonów w czerwcu 1951, a do maja 1954 zbudowano 387 sztuk tego samolotu. Podstawową wadą tej konstrukcji były montowane w dziobie rakiety FFAR, które w momencie oddawania strzału oślepiały na chwilę własną załogę. W służbie z reguły nie montowano w ogóle rakiet w nosie samolotu, ale używano podczepianych pod skrzydła wyrzutni zawierających po 12 rakiet. F-94C zostały wycofane z dywizjonów USAF w 1959, a z jednostek ANG rok później.

Wersje

[edytuj | edytuj kod]
  • YF-94

Dwa T-33A zmodyfikowane jako prototypy YF-94.

  • F-94A

Dwumiejscowy myśliwiec przechwytujący "all-weather interceptor"

  • YF-94B

Prototyp drugiej serrii produkcyjnej

  • F-94B

Druga seria produkcyjna.

  • YF-94C

2 prototypy trzeciej serii produkcyjnej

  • F-94C

Trzecia wersja produkcyjna

  • F-94D

Prototyp wersji myśliwsko-bombowej.

Współcześnie istniejące F-94

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

1. Lockheed F-94 Starfire, "Lotnictwo" nr 1(2011) s.78-89 ISSN 1732-5323