Groby w Wypalankach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mogiły w Wypalankach
Ilustracja
Widok ogólny z pomnikiem
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wypalanki

Typ cmentarza

miejsce pamięci narodowej

Liczba grobów

około 1700

Liczba kwater cmentarnych

5

Data otwarcia

1946

Data ostatniego pochówku

1945

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Mogiły w Wypalankach”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Mogiły w Wypalankach”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Mogiły w Wypalankach”
Położenie na mapie gminy Stęszew
Mapa konturowa gminy Stęszew, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Mogiły w Wypalankach”
Ziemia52°17′49,2″N 16°43′53,9″E/52,297000 16,731639
Multimedia w Wikimedia Commons

Groby w Wypalankach – zespół pięciu[1] mogił zbiorowych ofiar II wojny światowej na obszarze leśnym pomiędzy wsiami Dębienko i Wypalanki w powiecie poznańskim (gmina Stęszew), na terenie północno-zachodniej części Wielkopolskiego Parku Narodowego.

Okupacja

[edytuj | edytuj kod]

Kompleks leśny w rejonie Dębienka i Wypalanek był podczas okupacji niemieckiej (lata 1939-1945) miejscem masowych rozstrzeliwań i grzebania ciał Polaków, przede wszystkim więźniów Fortu VII, obozu w Żabikowie (głównie inteligencji, powstańców wielkopolskich i działaczy społecznych[2]), jak również ludzi chorych psychicznie ze szpitala w Kościanie. Niemcy zabili w tym rejonie około 1700 (2000[2]) osób, wśród nich m.in. prof. Stanisława Kalandyka, prof. Stanisława Pawłowskiego (6 stycznia 1940[2]), wojewodę Adolfa Bnińskiego (prawdopodobnie 7 lipca 1942[3]) i członków Delegatury Rządu na Kraj[4].

W 1944, celem zatarcia śladów zbrodni, Niemcy utworzyli specjalny oddział zajmujący się likwidacją mogił: wykopywaniem, a następnie paleniem resztek szczątków. Prac tych nie zdołano ukończyć. Jeszcze w styczniu 1945 pochowano tutaj około 1260 ofiar obozu w Żabikowie[4].

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu wojny mogiły zostały szczegółowo przebadane i uporządkowane[4]. W 1946 odnalezione szczątki pochowano w mogiłach zbiorowych na obecnym miejscu[1]. Pogrzeb miał charakter manifestacji patriotycznej[2]. Na kamieniu pamiątkowym umieszczono tablicę z napisem: Miejsce uświęcone męczeńską krwią Polaków zamordowanych przez hitlerowców w latach okupacji[5].

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Do mogił prowadzi szlak turystyczny zielony zielony szlak pieszy ze Stęszewa do Szreniawy[6].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Pomnik w centrum założenia
    Pomnik w centrum założenia
  • Krzyż na jednym z grobów
    Krzyż na jednym z grobów

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b praca zbiorowa, Słownik krajoznawczy Wielkopolski, PWN, 1992, s. 309, ISBN 83-01-10630-1
  2. ↑ a b c d tablica informacyjna in situ
  3. ↑ W intencji pomordowanych [online], radiopoznan.fm [dostęp 2020-05-31] (pol.).
  4. ↑ a b c Paweł Anders, Krzysztof Kasprzak, Beata Raszka, Wielkopolski Park Narodowy, Wydawnictwo WBP, Poznań, 1999, s. 101, ISBN 83-85811-71-0
  5. ↑ napis na tablicy pamiątkowej in situ
  6. ↑ Wielkopolski Park Narodowy, mapa turystyczna, Cartomedia, Poznań, 2012, ISBN 978-83-7445-150-5
Wielkopolski Park Narodowy
Obszary ochrony ścisłej
Jeziora
Inne obiekty na terenie parku
Szlaki turystyczne
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Groby_w_Wypalankach&oldid=67678225”