2 Eskadra Bliskiego Rozpoznania – Wikipedia, wolna encyklopedia
Godło eskadry | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | 1926 |
Rozformowanie | 1939 |
Dowódcy | |
Pierwszy | kpt. obs. Zygmunt Nikorowicz |
Ostatni | kpt. mar. obs. Marian Janczewski |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
2 Eskadra Bliskiego Rozpoznania – pododdział morskiego lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.
Sformowana w 1926 jako morska eskadra obserwacyjna. W 1930 przemianowana na 2 eskadrę liniową „Rugia”. W kampanii wrześniowej walczyła jako 2 eskadra bliskiego rozpoznania broniąc polskiego wybrzeża.
Godło eskadry – biało-granatowy Światowid[1].
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]W 1926 sformowana została w Pucku morska eskadra obserwacyjna. Eskadra weszła w skład morskiego dywizjonu lotniczego. Wyposażenie stanowiły amfibie Schreck FBA-17 HMT 2 oraz LeO H-13B[1]. Po uzyskaniu zdolności ćwiczebnej eskadra rozpoczęła loty na współpracę z jednostkami floty. Była to jednak działalność sporadyczna. W 1928 zakres zadań załóg eskadry poszerzony został o fotografowanie[1].
Rozkazem dziennym dowódcy MDL nr 17/30 z 22 stycznia 1930 morską eskadrą obserwacyjną przemianowano na 2 eskadrę liniową „Rugia”[2]. W sierpniu 1931 rozpoczęto reorganizację eskadry. Nastąpiły zmiany personalne, powiększono liczbę wodnopłatowców w eskadrze do 10 sztuk. W 1932 eskadra otrzymała kilka wodnosamolotów Lublin R-XIII bis oraz R-XIII[2].
W 1933 morski dywizjon lotniczy wcielono do Marynarki Wojennej. Rozkazem dziennym dowódcy MDL nr 77/33 z 4 kwietnia 1933 ustalono nową obsadę personalną i sprzętową eskadry. 2 eskadra otrzymała łodzie latające Latham, wodnosamoloty R-XIII ter i dla treningu i przelotów lądowych Bartel BM-5C. Tym samym rozkazem wprowadzono obowiązek zabierania spadochronów podczas wszystkich lotów nad masywami lądowymi bez względu na rodzaj i wysokość lotu; na wodnopłatowcach w razie lotu powyżej 300 m bez względu na rodzaj lotu[3].
W tym czasie zakres zadań eskadry obejmował również przeloty w głąb kraju oraz loty zwiadowcze w rejonach granicy polsko-niemieckiej. W eskadrze coraz częściej zawodziły posiadane maszyny, co miało wpływ na ograniczenie zadań i liczby lotów[4]. W 1935 eskadra otrzymała trzy R-XIIIG. Od połowy 1937 nastąpiła wzmożona penetracja wybrzeża polskiego przez lotnictwo niemieckie. Niestety, eskadry morskiego dywizjonu nie dysponował odpowiednim sprzętem do spędzania z terytorium polskiego obcych samolotów. Loty zwiadowcze Luftwaffe trwały aż do wybuchu wojny[4].
Mimo fatalnego stanu technicznego samolotów załogi wykonały wiele lotów zwiadowczych w rejonie przygranicznym. Często dokonywano rozpoznania fotolotniczego. W okresie mobilizacji przemianowano jednostkę na 2 eskadrę bliskiego rozpoznania. W kampanii wrześniowej personel eskadry walczył w obronie wybrzeża i Helu[5].
Personel eskadry
[edytuj | edytuj kod]Dowódcy eskadry[6] | ||
Stopień | Imię i nazwisko | Okres pełnienia służby |
---|---|---|
kpt. obs. | Zygmunt Nikorowicz | 1926 – 1929 |
por. mar. pil. | Adolf Stempkowski | 1929 – 1930 |
por. mar. pil. | Suzanowicz | 1930 – 25 III 1930 |
por. mar. pil. | Kazimierz Szalewicz | 25 III 1930 – 3 III 1931 |
por. mar. pil. | Adolf Stempkowski | 3 III 1931 – 1935 |
por. mar. pil. | Kazimierz Szalewicz | 1935 – 1937 |
por. mar. pil. | Aleksander Krawczyk | 1937 – 1938 |
kpt. mar. obs. | Marian Janczewski | 1938 – 1939 |
Wypadki lotnicze
[edytuj | edytuj kod]W okresie funkcjonowania eskadry miały miejsce następujące wypadki lotnicze zakończone obrażeniami lub śmiercią pilota[7]:
- W czerwcu 1928 załoga mjr. obs. Zygmunta Nikorowicza lecąc z Pucka do Warszawy wodnopłatowcem LeO H-13B wodując na Wiśle uległa zniszczeniu. Załoga nie odniosła obrażeń.
- 8 lutego 1929 wodnopłatowiec LeO H-13B lecąc z Poznania do Pucka z załogą por. pil. Edward Suzanowicz, ppor.ppor. obs. Walerian Jasionowski i Zygmunt Majewski oraz majster wojsk. Franciszek Zając musiał przymusowo lądować w Sopocie, ponieważ awarii uległy silniki. Dzięki szybkiej interwencji ekipy technicznej MDL, która umożliwiła usunięcia defektu i wodnopłatowiec odleciał do Pucka.
- 23 czerwca 1930 musiał przymusowo wodować wodnopłatowiec Schreck FBA na jeziorze w Kartuzach. Załoga w składzie ppor. obs. Henryk Kołodziejek i bosmat pil. Stefan Witas nie doznała obrażeń.
- 24 kwietnia 1934 zginął bosman pil. Walenty Walkowiak lecąc treningowo wodnosamolotem R-XIII ter.
- 17 czerwca 1936 w locie służbowym na samolocie Lublin R.XIII ter zginął chor. strz. samol. Walerian Makowski.
- Podczas przelotu nad niemieckim statkiem pasażerskim pilot podczas skrętu zawadził skrzydłem o wody Zatoki Puckiej. Samolot uległ zatopieniu, natomiast załogę uratowała łódź ratunkowa śledzonego okrętu. Obserwator ppor. mar. Tadeusz Jeżewski wyrzucił do wody aparat fotograficzny żeby zdjęcia które zrobił nie dostały się w ręce wroga.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Pawlak 1989 ↓, s. 391.
- ↑ a b Pawlak 1989 ↓, s. 392.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 392-393.
- ↑ a b Pawlak 1989 ↓, s. 393.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 394.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 391-394.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 391–394.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.