Maksencjusz (cesarz rzymski) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Maksencjusz

Marcus Aurelius Valerius Maxentius

Cesarz rzymski
Okres	od 28 października 306 do 28 października 312
Poprzednik	Sewer II
Następca	Konstantyn I Wielki
Dane biograficzne
Data urodzenia	~280
Data i miejsce śmierci	28 października 312 Most Mulwijski
Przyczyna śmierci	bitwa przy moście Mulwijskim
Ojciec	Maksymian
Matka	Eutropia
Rodzeństwo	Teodora i Fausta
Dzieci	Valerius Romulus
Moneta
Multimedia w Wikimedia Commons

Maksencjusz, właściwie Marcus Aurelius Valerius Maxentius (ur. ok. 280, zm. 28 października 312) – cesarz rzymski od 306 do 312 roku. Syn cesarza Maksymiana i jego drugiej żony – Eutropii, brat dwóch cesarzowych: Teodory i Fausty, zięć cesarza Galeriusza.

W 306 roku w Rzymie, z powodu decyzji Galeriusza o rozwiązaniu kohort pretorianów oraz opodatkowaniu dotychczas wolnych od tego ciężaru mieszkańców stolicy, wybuchły zamieszki. Maksencjusz wykorzystał tę sytuację i został przez wojsko ogłoszony cesarzem. Galeriusz nie zaakceptował puczu i rozkazał przebywającemu w Mediolanie legalnemu cesarzowi Zachodu – Sewerowi, aby stłumił bunt. W międzyczasie Maksencjusz przyzwał swego ojca Maksymiana, który w 305 roku abdykował ze stanowiska cesarza, do stolicy, aby wspólnie z nim sprawować władzę. Kiedy Sewer nadciągnął wraz ze swoją armią do Rzymu większość żołnierzy opuściła go i przeszła na stronę swojego dawnego cesarza Maksymiana. Sewer uciekł z resztką armii do Rawenny, jednak wkrótce nawiązał rokowania z Maksencjuszem i Maksymianem i poddał się.

W 308 roku ojciec Maksencjusza próbował go zdetronizować, aby rządzić samodzielnie, jednak przejęcie władzy nie powiodło się i od tego momentu Maksencjusz władał swoją częścią Imperium (tj. Italią i Hiszpanią) samodzielnie.

W 307 roku Galeriusz zebrał armię i ruszył na Italię. Z powodu niemożności okrążenia tak wielkiego miasta jakim był Rzym, odstąpił od jego atakowania. Galeriusz rozpoczął plądrowanie terenów położonych kilkadziesiąt kilometrów na północ od stolicy. Cesarz Wschodu nie był w stanie przejąć władzy nad większą częścią Italii, więc zadeklarował Maksencjuszowi gotowość do rozmów, jednak propozycja została odrzucona. Zamiast tego Maksencjusz zaczął przekupywać żołnierzy Galeriusza, więc ten, bojąc się powszechnego odstępstwa, rozpoczął odwrót. W czasie ucieczki zezwolił swoim żołnierzom na rabunki^[1].

 Osobny artykuł: Rzymska wojna domowa (312–324).

W 311 roku Maksencjusz utracił na rzecz cesarza Konstantyna Hiszpanię. Podejrzewając, że Konstantyn przekroczy Alpy i zaatakuje, Maksencjusz zgromadził na północy Italii swoje wojska. W roku 312 Konstantyn wraz ze swoją około trzydziestotysięczną armią przekroczył Alpy. Pierwszym zdobytym miastem było Segusio. Konstantyn zakazał swoim wojskom plądrować miasto, co zapewniło mu bierność ludności w dalszych walkach. Następnie zdobył miasta północnej Italii, wiele z nich poddało się bez walki, jednak w rękach Maksencjusza pozostawał Rzym. Początkowo cesarz planował bronić się w murach miasta, jednak z nieznanych przyczyn zdecydował się na przyjęcie otwartej bitwy. 28 października 312 roku władcy stoczyli bitwę przy Moście Mulwijskim. Zakończyła się ona zwycięstwem Konstantyna, natomiast Maksencjusz w czasie ucieczki utonął w Tybrze^[2].

• AleksanderA. Krawczuk AleksanderA., Konstantyn Wielki, wyd. 2, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1985, ISBN 83-214-0443-X .