Pałac w Strudze – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pałac w Strudze

nr rej. pałac A/4727/667 z 28.03.1960, oficyna A/1100 z 14.01.2009, park A/4728/850/WŁ z 18.09.1981[1]
Państwo	Polska
Miejscowość	Struga
Adres	Widok od południa
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	barok
Inwestor	Czettritzowie
Ukończenie budowy	XVII w.
Ważniejsze przebudowy	1830 r.
Położenie na mapie Polski Pałac w Strudze
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Strudze
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego Pałac w Strudze
Położenie na mapie gminy Stare Bogaczowice Pałac w Strudze
50°49′23,44″N 16°13′32,44″E/50,823178 16,225678
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac w Strudze – zabytkowy^[2] pałac^[3] w miejscowości Struga – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Stare Bogaczowice, pomiędzy Górami Wałbrzyskimi a Pogórzem Wałbrzyskim, w dolinie Czyżynki^[4].

Obiekt powstał w XVII wieku, w wyniku rozbudowy stojącego tu wcześniej dworu obronnego. W roku 1730 przebudowany na barokowy, modernizowany w XVIII i XIX wieku. Po 1945 roku kilkakrotnie remontowany, obecnie kapitalnie remontowany.

Około 1565 roku wzniesiono w tym miejscu dwór obronny, najprawdopodobniej modyfikując wcześniej istniejący budynek^[4]. W XVII obiekt ten rozbudowano tworząc tym samym obecny pałac^[4]. Pałac stanowił jedną z siedzib rodu Czettritzów. W 1730 roku nadano mu barokową formę, a w końcu XVIII i w XIX wieku zmodernizowano wnętrza^[4].

Po 1945 roku budynek był użytkowany przez PGR a następnie opuszczony i popadał w ruinę^[4], m.in. w 1965 r. runął dach^[5]. W latach 1973–1978 budynek był doraźnie remontowany i ponownie w latach 1995-1997^[4]. W 1992 roku spłonęła barokowa oficyna, która została odbudowana w 1998 roku^[6]. Kolejny remont rozpoczęto w 2006 roku^[4].

Pałac w Strudze to budowla wzniesiona z kamienia i cegły, na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem, trójkondygnacyjna, nakryta jedno i dwuspadowymi dachami mansardowymi^[4]. Dziedziniec był niegdyś otoczony krużgankami, obecnie są one zamurowane^[4]. Na elewacjach zachowało się kilka renesansowych obramień okiennych i boniowane lizeny^[4].

Nad głównym wejściem przy dachu szczyt z jednym oknem zwieńczony trójkątnym frontonem^[7] a samo wejście w portalu ograniczonym po bokach ustawionymi pod kątem 45 stopni podwójnymi pilastrami, tworzącymi pseudo kolumny podtrzymujące półkolisty balkon z żelazną ażurową balustradą, który jest flankowany przez ustawione po bokach cokoły z kamiennymi wazonami.

W styczniu 2019 podczas prac remontowych sali balowej odkryto pod tynkiem 24 portrety o ogólnej powierzchni około 50 m². Freski pochodzące z XVI wieku zostały w XVIII wieku ukryte pod owalną drewnianą kopułą sali balowej. Portrety przedstawiają czterech rzymskich cesarzy oraz dwudziestu władców Dolnego Śląska^[8]. Budynek jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze park oraz oficyna z 1560 roku.

Nad balkonowym oknem fryz z dwoma rzędami kartuszy, na których znajduje się osiem herbów (dwa górne i sześć dolnych)^[4]:

• Górny rząd, od lewej, von: 1. Reibnitz 2. Bischofswerdt
• Dolny rząd, od lewej, von: 3. Nimptsch^[7] 4. Schaffgotsch 5. Mühlheim 6. Schönburg 7.Czettritz^[7] 8. Dohna^[7].

Jest to wywód rodowy Abrahama von Czettritz^[9] i jego żony Marii von Nimptsch^[10][11] rodziców Abrahama von Czettritz (1560-1598)^[12].

• 
  1. Reibnitz
• 
  2. Bischofswerdt
• 
  3. Nimptsch
• 
  4. Schaffgotsch
• 
  5. Mühlheim
• 
  6. Schönburg
• 
  7. Czettritz
• 
  8. Dohna

• Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
• Słownik geografii turystycznej Sudetów, Góry Wałbrzyskie, Pogórze Wałbrzyskie, Pogórze Bolkowskie, t. 10, pod red. Marka Staffy, Wrocław: "I-Bis", 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 437